«چاووشی»، سنتی کهن در هاله‌ای از خاموشی
✍️ خبرنگار: غلامرضا مینا – پایگاه خبری اندیشه شیروان
💢«چاووشی» یا «چاوش‌خوانی»، یکی از سنت‌های اصیل و ریشه‌دار مذهبی و فرهنگی ایران، این روزها در سایه گذر زمان، رو به فراموشی نهاده است. سنتی که در گذشته با شور و حال معنوی خاصی، زائران اماکن مقدس را بدرقه می‌کرد، امروز کمتر در میان نسل جوان شناخته شده است.
💢چاووش‌خوانان، مردانی مؤمن، خوش‌نام و خداشناس بودند که با صدای رسا و پرشور خود، مردم را برای سفر زیارتی به کربلا، مشهد و دیگر اماکن متبرکه فرا می‌خواندند. این آیین سنتی که با اشعار مذهبی و آواهای محلی همراه بود، ریشه در فرهنگ اسلامی و شیعی داشت و نقشی مهم در تقویت روحیه دینی، انسجام اجتماعی و ترویج فرهنگ زیارت ایفا می‌کرد.
💢به گفته کارشناسان فرهنگ و تاریخ، سابقه چاووش‌خوانی در ایران به دوران صفوی و قاجار بازمی‌گردد. در آن دوران، هنگام حرکت کاروان‌های زیارتی، چاووش‌خوان در پیشاپیش جمع حرکت می‌کرد و اشعار حماسی و عرفانی در مدح اهل بیت (علیهم‌السلام) می‌خواند.
💢در خراسان شمالی و به‌ویژه در مناطق روستایی شیروان، چاووش‌خوانی با واژه محلی «چوش» شناخته می‌شد. چاوش‌ها با پای پیاده به روستاها می‌رفتند، اشعار دینی و نوحه‌گونه می‌خواندند و مردم را به زیارت دعوت می‌کردند. واژه «چاووش» در زبان ترکی به‌معنای «پیشرو، جارچی و پیک» است؛ کسی که پیام دعوت به زیارت و بازگشت از آن را می‌رساند.
💢اگرچه این آیین معنوی در گذشته بخشی جدایی‌ناپذیر از فرهنگ دینی مردم بود، اما امروز با کم‌رنگ شدن مراسم‌های سنتی و غفلت از میراث ناملموس فرهنگی، چاووش‌خوانی در معرض فراموشی قرار گرفته است.
💢فرهنگ‌دوستان، فعالان رسانه‌ای و مسئولان حوزه میراث فرهنگی بر این باورند که احیای چنین سنت‌هایی می‌تواند به حفظ هویت فرهنگی و تقویت پیوندهای معنوی نسل جوان با معارف دینی کمک کند.
💢عضو پیج و کانال های ما شوید …
پایگاه خبری اندیشه شیروان(مجوز ۹۶۲۰۴)
فصایی مجازی برای تمام مردم شیروان