از آمار تا واقعیت مسکن ملی/ آیا سهمیه ۴۶ هزار واحدی خراسان شمالی تا ۱۴۰۶ تکمیل می‌شود؟
در حالی که بیش از سه سال از آغاز اجرای طرح نهضت ملی مسکن در خراسان شمالی می‌گذرد، آمارها از تحویل ۹۲۰۰ واحد و پیشرفت فیزیکی ۳۱ درصدی پروژه‌ها خبر می‌دهند؛ عددی امیدوارکننده اما هنوز فاصله‌دار با هدف نهایی ساخت ۴۶ هزار و ۷۶۱ واحد مسکونی تا سال ۱۴۰۶.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از بجنورد، اجرای طرح نهضت ملی مسکن خراسان شمالی از زمستان ۱۴۰۱ با سهمیه سالانه ۱۱ هزار و ۶۹۰ واحد مسکونی آغاز شد. مجموع برنامه چهارساله ساخت مسکن در این استان پس از تصویب در ستاد ملی مسکن کشور، رقم ۴۶ هزار و ۷۶۱ واحد را هدف قرار داد که بناست در همه شهرهای استان، از بجنورد تا رازوجرگلان، به اجرا برسد. این سهمیه شامل واحدهای خودمالکی، حمایتی و طرح‌های مشارکتی وزارت راه و شهرسازی است.
براساس آخرین گزارش رسمی اداره‌کل راه و شهرسازی استان و رسانه‌های محلی، از سال ۱۴۰۱ تا امروز بیش از ۹ هزار و ۲۰۰ واحد تکمیل و تحویل شده است؛ آماری که نشان می‌دهد این طرح در مسیر تحقق اهداف اولیه خود قرار گرفته اما هنوز فاصله زیادی تا نقطه پایانی دارد.
طبق این داده‌ها، بجنورد با ۴ هزار و ۲۷۹ واحد تحویلی بیشترین سهم را دارد، شیروان با هزار و ۸۰ واحد و اسفراین با ۸۶۴ واحد در رتبه‌های بعدی قرار گرفته‌اند، و راز و جرگلان با تنها ۱۰۶ واحد کمترین میزان تحویل را ثبت کرده است.
میانگین پیشرفت فیزیکی کل پروژه‌های نهضت ملی مسکن در استان به ۳۱ درصد رسیده که بالاتر از میانگین ملی است؛ این شاخص نشان‌دهنده افزایش فعالیت پیمانکاران در کارگاه‌های شهری و روستایی است. با این حال، کارشناسان حوزه مسکن خراسان شمالی معتقدند تحقق کامل سهمیه استان نیازمند تزریق اعتبارات جدید و تسریع در صدور پروانه‌های ساختمانی است.
از سوی دیگر، استان خراسان شمالی از نظر متقاضیان نیز رکورد قابل توجهی ثبت کرده است. تاکنون بیش از ۸۱ هزار و ۸۶۴ نفر در سامانه نهضت ملی مسکن استان ثبت‌نام کرده‌اند که از این میان حدود یک‌سوم واجد شرایط نهایی شناخته شده‌اند و برای دریافت زمین یا ورود به پروژه‌های در حال ساخت اقدام کرده‌اند.
میرکریمی، مدیرکل راه و شهرسازی خراسان شمالی، در این باره گفت: اجرای مرحله دوم پروژه‌های نهضت ملی مسکن در سال جاری با حذف موانع اداری و بهره‌گیری از ظرفیت انبوه‌سازان محلی سرعت بیشتری خواهد یافت و تا پایان سال ۱۴۰۵ انتظار می‌رود بیش از نیمی از سهمیه کل استان تکمیل شود.
عملیات ساخت و جریان مالی پروژه‌ها؛ از کارگاه‌ها تا بانک‌ها
از ابتدای اجرای طرح، عملیات ساخت حدود ۲۵ هزار واحد نهضت ملی مسکن در خراسان شمالی آغاز شده است؛ رقمی که بیش از نیمی از سهمیه کل استان را شامل می‌شود. این پروژه‌ها در قالب قراردادهای مشارکتی، پیمانکاری مستقیم دولت و یا پروانه‌های خودمالکی در سطح شهرهای بجنورد، شیروان، اسفراین، آشخانه، گرمه و جاجرم فعال هستند. مجموع پروژه‌ها در حال حاضر در بیش از ۱۸ هزار و ۶۰۰ واحد به مرحله سفت‌کاری رسیده است.
مدیرکل راه و شهرسازی استان در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم اظهار داشت: میانگین پیشرفت فیزیکی طرح در کارگاه‌ها ۳۱ درصد است که در برخی شهرها، از جمله بجنورد، به بیش از ۴۰ درصد رسیده است. وی گفت: با تامین منابع مالی از محل آورده متقاضیان، تسهیلات بانکی و منابع داخلی وزارتخانه، عملیات ساخت در تمام شهرهای استان پیوسته ادامه دارد.
در بخش تأمین مالی، تاکنون یک هزار و ۸۹۰ واحد به بانک‌های عامل برای انعقاد قرارداد معرفی شده‌اند؛ از این تعداد، ۳۳۲ واحد قرارداد نهایی منعقد کرده‌اند و مابقی پرونده‌ها در مرحله بررسی اسناد و تکمیل ضمانت‌نامه‌هاست. مسئولان بانکی استان اعلام کرده‌اند با آزادسازی بخشی از منابع ملی در فاز دوم پروژه، سرعت پرداخت‌ها افزایش خواهد یافت.
در حوزه اجرایی نیز، مشکلاتی مانند تأخیر در آماده‌سازی زمین، تأمین آب و برق کارگاه‌ها و افزایش هزینه‌های مصالح ساختمانی، از چالش‌های اصلی پروژه محسوب می‌شود. پیمانکاران استان خواستار بازنگری در قراردادها و تمدید مهلت‌های اجرایی شده‌اند تا عملیات ساخت با وقفه مواجه نشود.
در اردیبهشت سال جاری، آیین بهره‌برداری از ۲۰۰ واحد شهری و روستایی نهضت ملی مسکن برگزار شد که نشان‌دهنده ورود بخشی از پروژه‌ها به مرحله بهره‌برداری و تحویل رسمی به مردم بود. به گفته مسئولان حاضر در این مراسم، برنامه تکمیلی مرحله سوم تحویل واحدها برای زمستان ۱۴۰۴ تنظیم شده است.
یک کارشناس ارشد حوزه اقتصاد مسکن در بجنورد اظهار داشت: روند تأمین مالی نهضت ملی در خراسان شمالی هرچند با تأخیرهایی مواجه بوده، اما نسبت به نیمه نخست ۱۴۰۱ رشد ۴۵ درصدی در حجم پرداخت تسهیلات را نشان می‌دهد و این می‌تواند شاخص امیدواری در بخش ساخت‌وساز استان باشد.
آینده طرح و نقش آن در ساماندهی بازار مسکن استان
به باور کارشناسان حوزه شهرسازی، موفقیت طرح نهضت ملی مسکن در خراسان شمالی علاوه بر اثر مستقیم در کاهش اجاره‌بها، سبب تعادل در نرخ زمین و تثبیت بازار مصالح ساختمانی شده است. تجربه چند سال گذشته نشان داده با ورود پروژه‌های انبوه‌سازی به مرحله بهره‌برداری، قیمت‌ها در چند شهر این استان کاهش نسبی یافته و موج مهاجرت معکوس به شهرهای کوچک‌تر آغاز شده است.
در همین راستا، اداره‌کل راه و شهرسازی استان اعلام کرده است که طرح مسکن ملی خراسان شمالی علاوه بر اهداف تأمین مسکن برای متقاضیان جدید، وظیفه ساماندهی مسکن اقشار کم‌درآمد و تکمیل واحدهای نیمه‌تمام طرح‌های قبلی را نیز دنبال می‌کند. این موضوع باعث پیوستگی میان طرح‌های قدیمی و جدید در قالب برنامه یکپارچه توسعه شهری استان شده است.
با توجه به سهمیه ۴۶ هزار واحدی استان، پیش‌بینی می‌شود تا پایان نیمه نخست سال ۱۴۰۶، تمام پروژه‌های مرحله اول و دوم مسکن ملی وارد فاز نهایی شوند و بیش از ۲۰ هزار واحد آماده تحویل باشند. به گفته مسئولان اجرایی، برای تحقق این هدف، برنامه تأمین مصالح از واحدهای تولیدی داخلی استان از جمله کارخانه سیمان بجنورد و مجتمع فولاد اسفراین در دستور کار قرار گرفته است.
میرکریمی گفت: خراسان شمالی با استفاده از ظرفیت انبوه‌سازان محلی و پیمانکاران بومی، توانسته هزینه ساخت هر متر مربع را تا ۱۲ درصد کاهش دهد. این اقدام در کنار تخصیص زمین‌های دولتی، روند پیشرفت را شتاب داده و باعث جذب بیشتر تقاضا در سامانه نهضت ملی شده است.
با اجرای کامل این طرح، تراکم ساختمان‌های مسکونی در حاشیه بجنورد و شهرهای اطراف ساماندهی خواهد شد و فشار بر بازار اجاره در مرکز استان کاهش می‌یابد. در نهایت، هدف اصلی این طرح ـ یعنی تحقق عدالت مسکن و کاهش شکاف بین نیاز و عرضه ـ تا سال ۱۴۰۶ نزدیک به نقطه تعادل خواهد رسید.
دیدگاهتان را بنویسید